بررسی تأثیر مصرف کافئین بر مایعات بدن، الکترولیت ها و vo2max در مردان تمرین کرده

هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مصرف کافئین بر تعادل مایعات- الکترولیت ها و vo2max مردان تمرین کرده می باشد. روش تحقیق: بدین منظور 54 مرد تمرین کرده (سن: 1/31±20/89 سال؛ وزن: 8/43±70/10 کیلوگرم؛ قد: 5/65±174/7 سانتی متر؛ درصد چربی: 3/43±9/24 درصد؛ vo2max: 5/99±52/16 میلی لیتر/ کیلوگرم/ دقیقه) به صورت نمونه های جورشده از نظر vo2max در سه گروه 18 نفری قرار گرفتند. برای 5 روز آزمودنی ها 3 فنجان قهوه، معادل 258 میلی گرم کافئین در روز مصرف کردند (مرحله ی متعادل سازی). در روزهای ششم و هفتم (مرحله آزمون) آزمودنی های سه گروه صفر، 3 و 8 فنجان قهوه در روز، به ترتیب معادل صفر، 258 و 688 میلی گرم کافئین در روز مصرف کردند. در مدت این هفت روز، آزمودنی ها هیچ ماده ی کافئین دار دیگری مصرف نکردند. در صبح روز ششم و هشتم، وزن بدن آزمودنی ها اندازه گیری، نمونه خون برای اندازه گیری هماتوکریت، هموگلوبین، سدیم و پتاسیم سرم از آنها گرفته شده و vo2max آنها با استفاده از معادله فاکس برآورد شد. اندازه گیری تغییرات شاخص های مایعات بدن، الکترولیت ها و vo2max آزمودنی ها در سه سطح کنترل شده مصرف کافئین، بوسیله آزمون تحلیل واریانس چندگانه (manova) و آزمون تعقیبی توکی در سطح معنی داری (0/05>p) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: تغییرات درصد حجم پلاسمایی در سطح مصرف صفر (میلی گرم/ روز) نسبت به سطح مصرف 258 (میلی گرم/ روز) افزایش معنی داری نشان داد. میانگین وزن بدن آزمودنی ها در سطح مصرف صفر (میلی گرم/ روز) نسبت به دو سطح دیگر افزایش معنی داری نشان داد. غلظت سدیم سرم خون در سطح مصرف 258 (میلی گرم/ روز) نسبت به دو سطح دیگر افزایش معنی داری نشان داد. در غلظت پتاسیم سرم خون بین سطوح مختلف مصرف کافئین تفاوت معنی داری مشاهده نشد. vo2max برآورد شده به دو شکل مطلق و نسبی در سطح مصرف 688 (میلی گرم/ روز)، نسبت به دو سطح دیگر کاهش معنی داری نشان داد. نتیجه گیری: مصرف کافئین موجب کاهش مایعات بدن، افزایش غلظت سدیم سرم خون و احتمالا افزایش دفع سدیم و کاهش vo2max برآورد شده، می شود و تأثیری بر غلظت پتاسیم سرم خون ندارد.